گفتگوی اختصاصی با دکتر غلامرضا انصاری؛ معاون دیوان عالی کشور و قاضی نمونه سال ۱۴۰۳

در یک گفت وگوی عمیق و اختصاصی با دکتر غلامرضا انصاری، معاون رئیس دیوان عالی کشور و از مدیران موفق و خوشنام قوه قضائیه، مهم ترین دستاوردها، ابتکارات ساختاری و تأثیرگذاری وی بر فرایند ارتقاء عدالت قضایی کشور مورد بررسی قرار گرفت. دکتر انصاری که در سال ۱۴۰۳ به عنوان «قاضی نمونه و موفق» از سوی دستگاه قضا معرفی شد، نقش کلیدی در انسجام رویه های حقوقی، تحول در رسیدگی ها و اجرای عدالت واحد ایفا کرده و به عنوان یکی از چهره های راهبردی دیوان عالی جمهوری اسلامی ایران شناخته می شود.

تاریخ انتشار: ۶ خرداد ۱۴۰۴

نقش راهبردی دکتر انصاری در دیوان عالی کشور

دکتر غلامرضا انصاری با سابقه مدیریتی قابل توجه و نگاه جامع به مسائل نظام قضایی، هم اکنون به عنوان معاون رئیس دیوان عالی کشور و مسئول هیئت عمومی این مرجع عالی قضایی فعالیت می کند. او در سال های اخیر با برنامه ریزی دقیق، ارتقاء سامانه های نظارت و ابتکارهای علمی ـ اجرایی، مسیر ارتقاء دیوان عالی را هموار ساخته است.

وی معتقد است: «اجرای صحیح آرای وحدت رویه و ایجاد رویه های یکسان در کل کشور، پایه و اساس عدالت واقعی است و دیوان عالی باید مرجع رفع تشتت آرا و تفسیرهای سلیقه ای باشد.»

دستاوردهای سال ۱۴۰۴؛ وحدت رویه و تسریع در عدالت

در سال ۱۴۰۴، هیئت عمومی دیوان عالی کشور به ریاست دکتر انصاری موفق به صدور آرای وحدت رویه تأثیرگذار شد که مسیر حل اختلاف های قضایی را در سطح ملی هموار ساخت. برخی از مهم ترین آرای صادره عبارت اند از:

• رأی وحدت رویه شماره ۸۶۱ (۱۹ فروردین ۱۴۰۴): تعیین و تثبیت نرخ ارز در پرونده های ورشکستگی بستانکاران ارزی، بر اساس نرخ تاریخ تأیید طلب.
• رأی وحدت رویه شماره ۸۶۲ (۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴): درباره تفسیر ماده ۱۸ قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر که شرط «دخالت بیش از یک نفر» را برای تحقق جرم اجیر کردن در جرایم مواد مخدر مورد تأکید قرار داد.

این آرای وحدت رویه، ضمن افزایش قطعیت حقوقی و کاهش اختلاف نظر بین شعب مختلف، الگویی برای نظام حقوقی و افزایش امنیت قضایی کشور به شمار می رود.

دکتر غلامرضا انصاری

• سمت فعلی: معاون دیوان عالی کشور در امور هیئت عمومی
• تاریخ انتصاب: اطلاعات دقیق موجود نیست
• تحصیلات: دکترای حقوق
• سوابق مدیریتی:
  • معاون نظارت و بازرسی دیوان عالی کشور
  • رئیس کل دادگستری استان اصفهان
  • دادستان عمومی و انقلاب اصفهان
  • دادستان کاشان
• اقدامات شاخص:
  • صدور آرای وحدت رویه در دیوان عالی کشور
  • تدوین آئین‌نامه کمیسیون تعیین جبران خسارت
  • نظارت بر اجرای صحیح قوانین در محاکم
• لینک رسمی: پایگاه اطلاع‌رسانی دیوان عالی کشور

 

تحول ساختاری و کاهش چشمگیر زمان رسیدگی

یکی از مهم ترین تحولات مدیریتی دکتر انصاری، کاهش قابل توجه زمان رسیدگی به پرونده ها در دیوان عالی کشور است. وی با استقرار سامانه های هوشمند، ایجاد گردش کار شفاف و بهبود تقسیم کار بین شعب، موفق شد میانگین زمان رسیدگی را به کمتر از دو ماه کاهش دهد؛ اقدامی که مورد استقبال جامعه حقوقی و مراجعین قرار گرفته است. همچنین، بسیاری از پرونده ها به صورت روزانه و بدون تعلل مورد رسیدگی قرار می گیرند و این امر، عدالت سریع و مؤثر را تضمین کرده است.

او با تأکید بر شفافیت و تسریع روندها می گوید: «دستگاه قضا موظف است دسترسی به عدالت و دادرسی عادلانه را در کمترین زمان ممکن برای همه مردم کشور فراهم آورد.»

کارگروه های تخصصی؛ مسیر اصلاح و ارتقاء

دکتر انصاری در سال ۱۴۰۴ با تشکیل کارگروه های تخصصی در حوزه های کیفری، حقوقی، خانواده و مواد مخدر، گام مهمی برای آسیب شناسی احکام و بهبود کیفیت رویه ها برداشت. این کارگروه ها با مشارکت قضات مجرب و کارشناسان هر حوزه، به صورت ماهانه با دستور جلسه مشخص تشکیل می شوند و با بررسی آرای صادره، زمینه اصلاح، هم گرایی و ارتقاء استانداردهای دادرسی را فراهم می کنند.

به اعتقاد وی، «این جلسات تخصصی، موجب پیشگیری از خطاهای تکراری، به روزسازی رویه ها و انتقال تجربه های ارزشمند در میان قضات جوان و باسابقه خواهد شد.»

گسترش نظارت میدانی و تعامل با استان ها

در جهت ارتقاء کیفی رسیدگی ها، دکتر انصاری هیئت های قضایی را برای بازدیدهای میدانی به استان ها اعزام کرده است. هدف این اقدام، نظارت مستمر بر اجرای صحیح قوانین، بررسی روند رسیدگی به پرونده ها و افزایش هم افزایی با محاکم محلی است. این رویکرد فعالانه، علاوه بر افزایش کیفیت و شفافیت عملکرد دادگاه ها، نقش بسزایی در افزایش اعتماد عمومی به نظام قضایی ایفا کرده است.

نقش حیاتی دیوان عالی کشور در تثبیت عدالت

مطابق اصل ۱۶۱ قانون اساسی، دیوان عالی کشور مأموریت نظارت بر اجرای صحیح قوانین و تثبیت وحدت رویه قضایی را برعهده دارد. دکتر انصاری با تأکید بر اجرای این مأموریت، بیان می کند: «آرای وحدت رویه در حکم قانون هستند و تمامی قضات موظف به رعایت آن اند؛ این آرای حقوقی با هدف جلوگیری از تفسیرهای سلیقه ای و تحقق عدالت واحد در سراسر کشور صادر می شوند.»

در سال گذشته، ۷۲ پرونده در هیئت عمومی بررسی شده که شامل ۳۶ پرونده اصراری حقوقی، ۲۰ پرونده اصراری کیفری و ۱۶ رأی وحدت رویه بوده است. این حجم از رسیدگی نشان دهنده رویکرد فعال و پیشرو دیوان عالی کشور تحت مدیریت دکتر انصاری است.

چهره مدیریتی و فرهنگی دکتر انصاری

دکتر غلامرضا انصاری، نه تنها در عرصه قضایی بلکه در حوزه مدیریتی و فرهنگی نیز الگویی الهام بخش برای جوانان دستگاه قضا و دانشگاهیان به شمار می آید. انتخاب ایشان به عنوان قاضی نمونه سال ۱۴۰۳، به دلیل مدیریت اثربخش، صداقت در کار، نگاه عمیق به عدالت اجتماعی و تعامل سازنده با اصحاب رسانه و جامعه علمی کشور صورت گرفته است.

او همچنین با حضور فعال در نشست های حقوقی، ارائه سخنرانی های تخصصی و انتشار مقالات پژوهشی، نقش مؤثری در ارتقاء سطح دانش قضات و ترویج فرهنگ قانون گرایی ایفا کرده است.

نقش رسانه در شفاف سازی قضایی و حمایت از تحول

سیروس تیموری، مدیرعامل پایگاه خبری حامیان نور و قرآن، با اشاره به اهمیت حضور شخصیت هایی چون دکتر انصاری می گوید:
«اطلاع رسانی دقیق، گزارش عملکرد و شفاف سازی اقدامات مثبت دستگاه قضا، زمینه ساز افزایش اعتماد عمومی و امید به آینده نظام عدالت کشور است. رسانه مسئول، پل ارتباطی جامعه و مسئولان است تا تحول آفرینی قضات شاخص به درستی به جامعه منتقل شود.»

پرسش های متداول

• آرای وحدت رویه چیست و چه تأثیری دارند؟
  آرای وحدت رویه تصمیماتی هستند که هیئت عمومی دیوان عالی کشور با هدف ایجاد تفسیر یکسان از قوانین و جلوگیری از تشتت آرا صادر می کند و تمامی دادگاه ها ملزم به تبعیت از آن ها هستند.
• دکتر غلامرضا انصاری در سال ۱۴۰۴ چه اقدامات مهمی داشته است؟
  صدور آرای وحدت رویه تأثیرگذار، کاهش زمان رسیدگی، تشکیل کارگروه های تخصصی و گسترش نظارت میدانی از جمله اقدامات برجسته ایشان در این سال است.
• کاهش زمان رسیدگی چه اثری دارد؟
  موجب افزایش سرعت اجرای عدالت، کاهش اطاله دادرسی و افزایش اعتماد مردم به نظام قضایی می شود.
• هدف از تشکیل کارگروه های تخصصی چیست؟
  آسیب شناسی آرای صادره، یکسان سازی رویه ها، ارتقاء استانداردهای حقوقی و انتقال تجربه میان قضات.
• رسانه چه نقشی در ارتقاء نظام قضایی دارد؟
  نقش اطلاع رسانی، شفاف سازی و مطالبه گری برای اجرای عدالت و حمایت از اصلاحات ساختاری.

جمع بندی

گزارش حاضر نشان می دهد دکتر غلامرضا انصاری به عنوان معاون دیوان عالی کشور و قاضی نمونه سال ۱۴۰۳، با تمرکز بر وحدت رویه، اصلاح ساختارها، شفافیت و سرعت در رسیدگی، به الگویی ماندگار برای مدیران آینده نظام قضایی تبدیل شده است. تحولات مثبت در دیوان عالی کشور و تأثیرات ملموس این اقدامات، نقش دستگاه قضا را در تحقق عدالت، ارتقاء حقوق شهروندان و افزایش اعتماد عمومی بیش از پیش پررنگ ساخته است. پایگاه خبری حامیان نور و قرآن با افتخار این مسیر تحول را دنبال کرده و اطلاع رسانی به موقع و مستند درباره دستاوردهای دستگاه قضا و شخصیت های برجسته آن را رسالت حرفه ای خود می داند.